Czcionka:

Kontrast:

Fizyka – Ćwiczenia Laboratoryjne

MBE Rieber

W sprawach związanych z laboratorium pomocą służy dr inż. Konrad Zubko przez konrad.zubko(at)wat.edu.pl a nadanie emilowi tytułu “sprawy organizacyjne LFO” usprawni odpowiedź.
Z pytaniami o sposób prowadzenia zajęć proszę zwracać się do nauczycieli prowadzący podgrupy laboratoryjne (e‑mail lub platforma Teams)..

Regulamin pracowni, Karta Tytułowa i wymogi do sprawozdań
Zawsze warto poczytać
Regulamin studiów w WAT
Regulamin Laboratorium Fizyki Ogólnej
gdyż są tam podane informacje o warunkach zaliczania.
Karta Tytułowa
zawiera także wyjaśnienia do opracowania sprawozdania,
a ten skrót wiadomości można rozwinąć czytając niżej zamieszczone pliki.
Zajęcia wstępne z laboratorium fizyki nie są prowadzone,
ale kompendium wiedzy przydać się może:
Zajęcia wstępne z laboratorium fizyki – organizacja
Zajęcia wstępne z laboratorium fizyki – opracowanie
Zajęcia wstępne z laboratorium fizyki – wykresy
Powyższe informacje pojawiały się na Metrologii ale tu są ułożone w proces tworzenia sprawozdania.
No i jeszcze coś do przemyślenia:
Przykładowe pytania kontrolne – tu zebrane w jednym miejscu

Przykładowe sprawozdanie – proste pomiary spadku swobodnego piłki opracowane akademicko

Przykładowe ćwiczenie do wykonania – w oparciu o rzut śnieżkami do celu (z wieloma wariantami danych) wypełniając tabelka za tabelką do 90 minut możemy mieć opracowane sprawozdanie

ANTYsprawozdanie – wybór co ciekawszych fragmentów z realnych sprawozdań
Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Fizycznego do nauczania fizyki w szkołach podstawowych i średnich:
Rekomendacja PTF
Przykłady do rekomendacji
wskazują na wymagania jakie powinny być realizowane do momentu uzyskania matury.

Można także zapoznać się z podstawami programowymi dla szkół ponadpodstawowych oraz z materiałami edukacyjnymi opracowanymi na ich potrzeby np. z:
– Fizyki
– Matematyki
– Chemii
na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej MEN
Uwagi do Harmonogramu wykonywania ćwiczeń
Poniższe ustalenia dotyczą zarówno studentów kursu bieżącego
jak i powtarzających przedmiot lub uzupełniających różnice programowe,
na studiach stacjonarnych jak i niestacjonarnych.

Uzupełnianie zaległości (terminy USOS 2 i USOS 3) odbywa się u tych samych nauczycieli, 
którzy prowadzili podgrupę w terminie USOS 1. Na zasadach określonych przez nauczycieli prowadzących:
– uzupełniane są zaliczenia odpowiedzi wstępnych,
– uzupełniane są pomiary,
– poprawiane i oddawane są sprawozdania.

W takcie semestru planowane są zajęcia dodatkowe przewidziane tylko do wykonania pomiarów
(każda zmiana po 45 minut). Studenci najpierw zaliczają wstęp teoretyczny do ćwiczenia u swoich prowadzących a potem prowadzący zapisują studentów na zajęcia (przez współdzielony arkusz widoczny tylko dla nauczycieli). Terminy zajęć dodatkowych podane są w pliku Harmonogram semestru.
Laboratorium mieści się w budynku głównym WAT (oznaczanym jako S lub 100)
w sześciu salach 137, 139, 140, 141, 142, 143, położonych pomiędzy klatkami schodowymi C i D.
Wejście do auli F z klatki schodowej D znajduje się piętro wyżej.

W planach zajęć widoczne są tylko trzy sale: 139, 141 i 142 w postaci np. 141/S.
Do każdej sali może wejść podgrupa licząca do 12 studentów (do 6 zespołów po 2 osoby każdy) oraz nauczyciel prowadzący. Grupy dziekańskie liczą do 18 / 24 / 36 studentów w zależności od kierunku studiów. Do realizacji laboratorium Fizyki zazwyczaj kierowane są 2-3 grupy dziekańskie jednocześnie dzielona na podgrupy (nauczycieli / sale).

Większość grup (kanon fizyki) realizuje laboratoria z Fizyki 1 lub Fizyki 2 w postaci 5 ćwiczeń.
Grupom które mają inne programy studiów harmonogramy zajęć przekazują nauczyciele prowadzący podgrupy.

Dziekanaty nie dzielą studentów na podgrupy i zespoły do laboratorium Fizyki. Przesyłają listy grup dziekańskich do LFO gdzie do nauczyciela prowadzącego przydzielani są studenci i wyznaczany jest harmonogram wykonywania ćwiczeń. Studentom informacji o zajęciach, w tym o:
– przynależności do podgrupy i zespołu,
– harmonogramie wykonywanych ćwiczeń,
udzielają nauczyciele prowadzący podgrupy poprzez e-mail lub Teams.
W przypadku skierowania grupy na zajęcia zdalne ilość ćwiczeń pozostaje niezmienna, tematy i sposób realizacji wskazują nauczyciele prowadzący.
Wymagania ogólne zawarte są w Karcie Informacyjnej Przedmiotu. Na pierwszych zajęciach podawane są wymagania szczegółowe dotyczące realizacji przedmiotu.
W grupach kanonu Fizyki 1 studenci na pierwszych zajęciach będą realizować to samo ćwiczenie – rozkład Gaussa (ćwiczenie nr 1).
W grupach kanonu Fizyki 2 studenci na pierwszych zajęciach nie będą realizować tego samego ćwiczenia jak w przypadku Fizyki 1. W stosunku do semestru letniego (Fizyka 1) składy grup, podgrup i zespołów mogą ulec zmianie.

W sprawie uznania ocen z ćwiczeń (laboratoryjnych oraz rachunkowych) uzyskanych w WAT lub poza WAT, proszę zwracać się do osób prowadzących wykłady w ciągu 14 dni od rozpoczęcia się wykładów z Fizyki 2. Uznanie innych ocen (np. przeniesienie) wymaga decyzji Rektora lub Dziekana.
Przed przystąpieniem do zajęć zaleca się by Państwo zapoznali się z:
– opisem teoretycznym do ćwiczeń, 
– opisem stanowisk, 
– sposobem wykonania pomiarów, 
– sposobem opracowania pomiarów,
– przykładowymi pytaniami kontrolnymi,
do ćwiczeń realizowanymi zgodnie z harmonogramem w danej podgrupie.
Pasjonaci fizyki mogą np.:
– rozwiązać Przykładowe ćwiczenie do wykonania po zajęciach wstępnych
wybierając losowo zestaw danych (1 z 36) ćwicząc sposób Opracowania pomiarów oraz sposób wykonania Podsumowania, które przydają się w każdym ćwiczeniu,
– w ćwiczeniach o numerach 1, 8, 46, 47, 48, znając teoretyczny wynik oraz parametry stanowiska
ustalić jakie wartości (i niepewności) mogą przyjmować serie pomiarów a ustalenia zweryfikować potem w praktyce.
Terminy i miejsca konsultacji pracowników dostępne są w gablocie na korytarzu laboratorium
lub w USOSie na stronach pracowników.
Skrypt do ćwiczeń laboratoryjnych
Niniejsze opracowanie jest wersją poprawioną i uzupełnioną
(stąd zalecane jest korzystanie z wersji internetowej) skryptu WAT:

Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki
Tomasz Kostrzyński, Jolanta Rutkowska, Konrad Zubko, Warszawa 2008

sygnatura 64662

Przedmowa i spis literatury
Wstęp do teorii pomiarów
Dodatek matematyczno-fizyczny
Informacje z teorii przydatne w danym ćwiczeniu mogą znajdować się w różnych działach:
Mechanika
Drgania i fale
Elektryczność i magnetyzm
Optyka
Jądro, atom, ciało stałe
Ciecze i gazy
Zakres teorii zgromadzony w powyższych plikach jest wystarczający do zrozumienia jak ćwiczenie wykonać bezpiecznie i sensownie. Nie musi on być wystarczający do zrozumienia zjawisk zachodzących w ćwiczeniu. Ta wiedza dostępna jest w innych podręcznikach np. zalecanych do wykładu z Fizyki.
Instrukcje do wykonania ćwiczeń i ich opracowania znajdują się w działach:
Fizyka 1, Fizyka 2 oraz Fizyka 3.
Do ćwiczeń z Fizyki 1 teoria, instrukcja i opracowanie zawarte są w jednym pliku.

W salach laboratoryjnych znajdują się także inne ćwiczenia, poza wymienionymi poniżej zestawami do Fizyki 1, Fizyki 2 i Fizyki 3:
– na stołach, gotowe do pracy
– oraz zakonserwowane
sala 137

ĆWICZENIE 9 Wyznaczenie napięcia powierzchniowego za pomocą kapilary
ĆWICZENIE 31 Wyznaczanie stałej Rydberga i stałej Plancka z widma liniowego wodoru
ĆWICZENIE 32 Badanie promieniowania ciała doskonale czarnego
ĆWICZENIE 15 Pomiar siły elektromotorycznej ogniwa i charakterystyka jego pracy
ĆWICZENIE 26 Pomiar współczynnika indukcji wzajemnej
sala 139

ĆWICZENIE 39 Czas trwania zderzenia kul
ĆWICZENIE 40 Wyznaczanie modułu sprężystości przy pomocy wahadła torsyjnego
sala 140

ĆWICZENIE 4 Wyznaczenie przyspieszenia ziemskiego za pomocą wahadła rewersyjnego
ĆWICZENIE 33 Wyznaczanie prędkości lotu ciała przy pomocy wahadła balistycznego

ĆWICZENIE 14 Dobór dodatkowych rezystorów i boczników do galwanometru
ĆWICZENIE 22 Pomiar pętli histerezy magnetycznej
sala 141

ĆWICZENIE 27 Wyznaczanie elektronowej polaryzowalności cząsteczki wody

ĆWICZENIE 35 (inżynieria materiałowa, studia I-go stopnia)
Wyznaczanie szerokości przerwy zabronionej półprzewodników metodą optyczną


ĆWICZENIE 16 Wyznaczenie czułości galwanometru
sala 142

ĆWICZENIE 45 w wariantach: 
45a) Zanikanie ekspotencjalne (tłumienie, radioaktywność, ładowanie i rozładowanie kondensatora, wzór barometryczny)strona otwiera się w nowej karcie
45b) Rozkład Maxwella – Boltzmanna

ĆWICZENIE 44 Wyznaczanie długości fal świetlnych źródeł monochromatycznych (LED)
sala 143

ĆWICZENIE 36 Wyznaczanie momentu bezwładności bryły z wykorzystaniem maszyny Atwooda
Fizyka 1 – semestr letni
FIZYKA 1 i FIZYKA 3, semestr letni
Harmonogram semestru letniego 2023/24
oraz inne informacje organizacyjne w w/w semestrze,
w tym terminy pomiarów dodatkowych.
Grupy dziekańskie, nauczyciele prowadzący podgrupy, numer pierwszej sali
sala 139 (5 zajęć realizowanych na salach: 139 i 140)
ĆWICZENIE 1 Rozkład normalny
ĆWICZENIE 8 Wyznaczenie współczynnika lepkości cieczy metodą Stokesa
ĆWICZENIE 48 Badanie praw Kirchhoffa
sala 140 (5 zajęć realizowanych na salach: 139 i 140)
ĆWICZENIE 1 Rozkład normalny
ĆWICZENIE 46 Wyznaczanie przyspieszenia grawitacyjnego za pomocą wahadła matematycznego
ĆWICZENIE 47 Wyznaczenie stałej sprężystości sprężyny
sala 141 (5 zajęć realizowanych na salach: 141 i 143)
ĆWICZENIE 1 Rozkład normalny
ĆWICZENIE 46 Wyznaczanie przyspieszenia grawitacyjnego za pomocą wahadła matematycznego
ĆWICZENIE 47 Wyznaczenie stałej sprężystości sprężyny
sala 143 (5 zajęć realizowanych na salach: 141 i 143)
ĆWICZENIE 1 Rozkład normalny
ĆWICZENIE 8 Wyznaczenie współczynnika lepkości cieczy metodą Stokesa
ĆWICZENIE 48 Badanie praw Kirchhoffa
sala 137 (5 zajęć realizowanych na salach: 137 i 142)
ĆWICZENIE 1 Rozkład normalny
ĆWICZENIE 8 Wyznaczenie współczynnika lepkości cieczy metodą Stokesa
ĆWICZENIE 48 Badanie praw Kirchhoffa
sala 142 (5 zajęć realizowanych na salach: 137 i 142)
ĆWICZENIE 1 Rozkład normalny
ĆWICZENIE 46 Wyznaczanie przyspieszenia grawitacyjnego za pomocą wahadła matematycznego
ĆWICZENIE 47 Wyznaczenie stałej sprężystości sprężyny
Fizyka 2 – semestr zimowy
Wszystkie podgrupy kanonu realizują te same tematy ale na różnych stanowiskach i w różnej kolejności:
– mechanika,
– drgania i fale,
– elektryczność i magnetyzm,
– fizyka ciała stałego,
– optyka.

Studenci otrzymują od nauczycieli prowadzących podgrupy (email, Teams) informacje o przynależności do podgrupy i zespołu.
Harmonogram semestru zimowego 2024/25
oraz inne informacje organizacyjne w w/w semestrze
w tym terminy pomiarów dodatkowych.

Lista grup, podgrup, nauczycieli prowadzących, numeru pierwszej sali.
sala 137 (wszystkie 5 zajęć na tej sali)

ĆWICZENIE 5 z działu Drgania i fale
Badanie drgań układu dwóch sprzężonych wahadeł

ĆWICZENIE 19 z działu Jądro, atom, ciało stałe
Badanie charakterystyki diody półprzewodnikowej

ĆWICZENIE 20 z działu Jądro, atom, ciało stałe
Wyznaczanie e/m z pomiarów efektu magnetronowego

ĆWICZENIE 29 z działu Optyka
Wyznaczanie ogniskowej soczewek cienkich za pomocą ławy optycznej

ĆWICZENIE 34 z działu Jądro, atom, ciało stałe
Wyznaczanie współczynnika pochłaniania promieniowania gamma w metalach

ĆWICZENIE 41 z działu Mechanika
Badanie transformacji energii mechanicznej w krążku Maxwella
sala 139 (5 zajęć realizowanych na salach: 139, 140 i 142)

ĆWICZENIE 38 z działu Elektryczność i magnetyzm
Pomiar składowej poziomej ziemskiego pola magnetycznego

ĆWICZENIE 42 z działu Mechanika
Wyznaczanie momentu bezwładności bryły sztywnej względem dowolnej osi obrotu z wykorzystaniem twierdzenia Steinera
sala 140 (5 zajęć realizowanych na salach: 139, 140 i 142)

ĆWICZENIE 6 z działu Drgania i fale
Wyznaczanie prędkości dźwięku w powietrzu metodą fali stojącej

ĆWICZENIE 25 z działu Jądro, atom, ciało stałe
Badanie zjawiska Halla
sala 141 (5 zajęć realizowanych na salach: 141, 143 i 142)

ĆWICZENIE 17 z działu Jądro, atom, ciało stałe
Cechowanie termopary

ĆWICZENIE 41 z działu Mechanika
Badanie transformacji energii mechanicznej w krążku Maxwella
sala 143 (5 zajęć realizowanych na salach: 141, 143 i 142)

ĆWICZENIE 5 z działu Drgania i fale
Badanie drgań układu dwóch sprzężonych wahadeł

ĆWICZENIE 18 z działu Jądro, atom, ciało stałe
Wyznaczanie przerwy energetycznej germanu
sala 142 (zajęcie dopełniające do realizowanych w salach: 139, 140, 141, 143)

ĆWICZENIE 28 z działu Optyka
Wyznaczanie długości fali świetlnej za pomocą siatki dyfrakcyjnej

ĆWICZENIE 29 z działu Optyka
Wyznaczanie ogniskowej soczewek cienkich za pomocą ławy optycznej

ĆWICZENIE 43 z działu Optyka
Wyznaczanie aberracji sferycznej soczewek i ich układów
Fizyka 3 – wybrane kierunki studiów w semestrze letnim
FIZYKA 1 i FIZYKA 3, semestr letni
Harmonogram semestru letniego 2023/24
oraz inne informacje organizacyjne w w/w semestrze,
w tym terminy pomiarów dodatkowych.
Grupy dziekańskie, nauczyciele prowadzący podgrupy, numer pierwszej sali
Zestaw stanowisk w blisko położonych salach 134 i 139, może być wykorzystany:
– przez jedną podgrupę laboratoryjną o liczebności do 12 studentów,
– w cyklu obejmującym maksymalnie 18 godzin laboratorium.

Harmonogram ćwiczeń dostępny jedynie u nauczyciela prowadzącego podgrupę.
sala 137
zgodnie z dostępnymi stanowiskami w sali
sala 134
Materiały dostępne u nauczyciela prowadzącego podgrupę:
Ćw. 49 Badanie zjawiska polaryzacji
Ćw. 50 Badanie zjawiska Faradaya
Ćw. 52 Wyznaczanie współczynnika załamania światłowodu